در اینجا به توضیح شاخص های ده گانه می پردازیم که در تعیین رتبه بین المللی کشور موثرند و عبارتند از:
1- شاخص شروع کسب و کار: این شاخص کل فرآیندی را که یک کار آفرین به منظور تاسیس یک شرکت تا بهره برداری رسمی برای شروع یک کسب وکار تجاری، خدماتی و یا صنعتی انجام می دهد ارزیابی میکند.مراحل مختلف این شاخص با مسئولیت سازمان اسناد و املاک کشور و همکاری سازمانهای روزنامه رسمی و امور مالیاتی و نمایندگان بخش خصوصی مورد ارزیابی قرار میگیرد.
2- شاخص اخذ مجوزهای ساخت: این شاخص میزان سهولت یا سختی تعامل با مراجع قانونی صادر کننده مجوزهای ساخت یک انبار برای مصارف صنعتی را بررسی میکند.هدف نهایی، محاسبه زمان و هزینه اتمام هر مرحله در شرایط واقعی و متعارف برای فعالان اقتصادی است. این شاخص با مسئولیت شهرداری تهران و همکاری شرکتهای آب و فاضلاب تهران، توزیع برق تهران، مخابرات تهران و نمایندگان بخش خصوصی مورد ارزیابی قرار میگیرد.
3- شاخص نقل و انتقال اموال غیر منقول: در این شاخص، فرایند کامل خرید یک زمین، ساختمان و انتقال حق مالکیت آن از یک فرد به فرد دیگر (تاجر) ثبت می شود.در این فرایند هر مرحله‌ای که به واسطه قانون یا رویه برای انتقال حق مالکیت ضروری است ثبت میگردد. این شاخص با مسئولیت سازمان اسناد و املاک کشور و همکاری سازمان امور مالیاتی، سازمان تامین اجتماعی ، شهرداری تهران و نمایندگان بخش خصوصی مورد ارزیابی قرار میگیرد. از مهمترین تغییرات به وجود آمده در این شاخص به صدور سند تک برگ میتوان اشاره نمود.
4- شاخص اخذ اعتبار: شاخص اخذ اعتبار، وضعیت ثبت، به اشتراک گذاری و مبادله اطلاعات اعتباری و حقوق قانونی وام گیرندگان و وام‌دهندگان را اندازه گیری میکند.
این مؤلفه شامل دو مجموعه شاخص فرعی است:
الف) حقوق قانونی وام گیرندگان و وام دهندگان
ب) ثبت، به اشتراک گذاری و مبادله اطلاعات اعتباری افراد(حقیقی، حقوقی)
شاخص مزبور با مسئولیت بانک مرکزی و همکاری موسسات خصوصی ثبت اطلاعات اعتباری و اعتبار سنجی و نمایندگان بخش خصوصی مورد ازیابی قرار میگیرد.
5- شاخص حمایت از سهامداران خرد: حقوق سهامداران خرد در شرکتهای سهامی عام و میزان حمایتهای قانونی و اجرایی از این حقوق را بررسی میکند.تمرکز این شاخص بر معاملات مدیران شرکت با شرکت و به عبارت دیگر معاملاتی است که در آنها منافع مدیران با منافع شرکت در تعارض است و اینکه سهامداران اقلیت تا چه حد میتوانند در برابر چنین معاملاتی از حقوق خود دفاع نمایند میباشد. این شاخص با مسئولیت سازمان بورس و اوراق بهادار و همکاری شرکت بورس اوراق بهادارتهران و نمایندگان بخش خصوصی مورد ارزیابی قرار میگیرد.
6- شاخص پرداخت مالیات: در این شاخص تمام انواع مالیات‌ها، عوارض و پرداخت‌های اجباری به دولت و صندوق‌های بازنشستگی که بر درآمد‌های اظهار شده موثر است و همچنین مالیات برارزش افزوده که در حساب‌ها منعکس نمیشود اما مراحلی را بر شرکت تحمیل میکند مورد محاسبه قرار میگیرد. هدف از تدوین این شاخص، ارزیابی تعداد مراحل، مدت زمان مورد نیاز برای پراخت و نرخ کلی هزینه است. این شاخص با مسئولیت سازمان امور مالیاتی و همکاری سازمان تامین اجتماعی و نمایندگان بخش خصوصی مورد ارزیابی قرار میگیرد.
7- شاخص تجارت فرامرزی: در این شاخص کلیه مراحل الزامی برای صادرات و واردات محموله استاندارد کالا، از طریق حمل و نقل دریایی گردآوری و کلیه مراحل اداری واردات و صادرات کالا (از توافق پیمانکار گرفته تا حمل کالا) و نیز زمان و هزینه انجام امور و اسناد و مدارک مورد نیاز برای صدور مفاصاحساب کالای مبادله شده بین مرزها ثبت و ضبط میشود. این شاخص با مسئولیت سازمان توسعه تجارت ایران و همکاری وزارت بازرگانی، گمرک جمهوری اسلامی ایران، موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی، بیمه مرکزی، سازمان بنادر و دریانوردی، سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای و نمایندگان بخش خصوصی مورد ارزیابی قرار میگیرد.
8- شاخص اجرای قراردادها: این شاخص به بررسی کارآمدی سیستم قضایی یک کشور در حل و فصل اختلافات تجاری میپردازد و برای این منظور زمان، هزینه و تعداد مراحل مورد نیاز برای رسیدگی به یک دعوی، صدور رأی در مورد آن و اجرای رأی صادره را مورد بررسی قرار میدهد. این شاخص با مسئولیت قوه قضائیه و همکاری نمایندگان بخش خصوصی مورد ارزیابی قرار میگیرد.
9- شاخص دسترسی به انرژی الکتریکی: این شاخص تمام مراحل ضروری مرتبط با یک فعالیت اقتصادی برای اخذ یک انشعاب دایمی مورد استفاده در یک انبار استاندارد را ارزیابی میکند. این شاخص با مسئولیت شرکت توزیع برق تهران بزرگ و همکاری نمایندگان بخش خصوصی مورد ارزیابی قرار میگیرد.
10- شاخص پایان کسب و کار: شاخص پایان کسب و کار، به بررسی یک شرکت داخلی میپردازد که پس از اعلام ورشکستگی، برای طی فرآیند قانونی و تصفیه بدهی‌های معوقه و در نهایت تعطیلی شرکت می‌بایست هزینه هایی را پرداخت کند.این شاخص نحوه دسترسی سریعتر بستانکاران به مطالبات خود از شرکت ورشکسته را بررسی می‌نماید. این شاخص با مسئولیت قوه قضاییه و همکاری نمایندگان بخش خصوصی مورد ارزیابی قرار میگیرد.
در ادامه به تشریح مفصل این شاخص ها در ارتباط با کشور روسیه خواهیم پرداخت...